De wereld om ons heen verandert continue en steeds sneller! Veranderingen worden steeds groter, complexer en moeilijker. De komende rustige dagen aan het einde van dit jaar kunnen we gebruiken om te reflecteren over alle veranderingen die we afgelopen jaar hebben mee gemaakt. Wat hebben we geleerd over onszelf in 2015? Hoe kunnen we daar gebruik van maken in 2016?
Toen ik opgroeide in de jaren 80 was de wereld overzichtelijk en waren er niet veel grote veranderingen. We hadden twee grote partijen in de wereld: Amerika en de Sovjet Unie. Zij hadden ieder hun eigen economisch model: het kapitalisme en communisme. Nederland zat in het kamp met de Amerikanen. De Amerikanen beschermden ons met hun leger tegen de Sovjet Unie en alle grote innovaties kwamen uit Amerika. Wij volgden hen en wij transporteerden alle goederen via de grootste haven van de wereld, Rotterdam, naar de rest van Europa. We waren een rijk ‘West-Europees’ transport land. Onze grens hield op bij de zee en de grens met de Sovjet Unie in Duitsland. Daarachter woonde de vijand en met hen hoefden wij geen rekening te houden. Onze wereld was klein, overzichtelijk en met duidelijke grenzen.
Bedrijven stelden zich in op deze werkelijkheid en waren gericht op het managen van alle organisatie onderdelen. De klanten hadden na de tweede wereld oorlog behoeften aan heel veel producten en kochten alles. Er moest zo veel en zo snel mogelijk geproduceerd worden met de laagste prijzen. Management en managers waren hiervoor de ideale organisatie methode om een stabiele organisatie te organiseren. Af en toe was er een verandering van de organisatie nodig en dat gaf veel stress voor de managers. Want veranderingen betekent voor managers onzekerheid en dat willen zij niet. Verandermanagement was ook een nieuw vak en gebeurde vaak volgens het ‘freeze-unfreeze-freeze’ verander model. De bedoeling was om de organisatie zo snel mogelijk weer een vaste strategie, vaste structuur, vaste doelen en vaste verantwoordelijkheden per functie te geven. Zodat er weer een nieuwe vaste ‘ingevroren’ organisatie was die voorspelbaar en beheersbaar producten produceerde.
Toen viel de Berlijnse muur in 1989 in Duitsland en veranderde onze ‘West-Europese’ wereld naar een wereldwijde wereld waar er geen grenzen meer bestonden. Onze grens in Duitsland was weg en we konden met een auto makkelijk naar de andere kant van de wereld rijden, naar Vladivostok in Rusland. We wilden één wereld met elkaar worden en iedereen zou volgens het succesvolle kapitalistische economische model gaan leven. We wilden met elkaar gaan samenwerken, elkaar helpen en samen gezond, gelukkig en rijk worden.
We leven nu in 2015 en waar staan we nu?
Volgens Frans Timmermans, onze tweede man bij de EU in Brussel, hebben we nu drie crisissen in Europa: De financiële krediet crisis, de vluchtelingen crisis en de terrorisme crisis. Dus we zijn nog niet helemaal waar we willen zijn met onze wereld. Verder is de wereld groter, onduidelijker, onoverzichtelijker en onverwachter geworden. Dat wij de wereld kunnen veranderen is (weer) een illusie of fantasie gebleken. Zoals dat wel vaker in de geschiedenis is gebleken bij landen zoals Nederland, England en nu als laatste Amerika die dachten dat zij de wereld naar hun hand konden zetten. Waarom blijven we toch proberen om de wereld te veranderen in plaats van onze eigen (macht) fantasieën?
Mijn observatie is dat wij denken dat het makkelijker is om de wereld te veranderen dan onszelf. Vaak vinden we dit minder eng en hoeven we niet naar onszelf te kijken. We hoeven niet na te denken over onze eigen acties. Ons eigen gedrag. Onze eigen gedachten en gevoelens. We zijn tenslotte bezig de wereld te veranderen en beter te maken. Daar hebben wij het al heel druk mee.
Misschien is het een idee voor 2016 dat wij niet de wereld gaan veranderen maar onszelf gaan veranderen en verbeteren zoals we dat willen. Want als wij nu beslissen dat wij komend jaar alleen onszelf gaan veranderen dan kunnen wij nu ook beslissen dat wij alleen activiteiten gaan doen waar wij gelukkig van worden. Dat wij alleen werkzaamheden gaan doen waar wij echt blij van worden. Die wij echt graag willen doen. Die ons energie en plezier geven. En omdat wij ze leuk vinden, willen wij ze goed doen en kunnen wij onze klanten ook blij maken met onze kwalitatief hoogwaardige diensten of producten. Onze klanten willen dan ook graag onze producten en diensten blijven gebruiken omdat zij er blij van worden. Wij kunnen dan gelukkig samenwerken en continue blijven veranderen met andere leuke mensen die het ook leuk vinden om te doen wat zij doen. Samen kunnen wij dan een gelukkig 2016 hebben waarbij we zelf kunnen bepalen hoeveel wij willen veranderen om gelukkig te zijn.
