De Olympische Spelen van Rio zijn voorbij en in de media is er veel geschreven over het wegsturen van Yuri van Gelder en, na de eerste week, de verliezende topsporters. De resultaatgerichte technisch directeur Maurits Hendriks geeft op de laatste dag ook aan dat hij hier veel mee bezig is geweest en zich afvraagt hoe hij dit beter had kunnen doen. Winnen lijkt belangrijker geworden dan meedoen. Is dit waar het nu om draait bij de OS? Is dit het beste voor de ontwikkeling, motivatie, prestaties en geluk van de topsporter? Dit is ook niet de olympische gedachte waar mee doen belangrijker is dan winnen.
De vraag is of deze nieuwe aanpak ook meer medailles heeft gegeven? Het antwoord is helaas nee! Bij de OS in Londen van 2012 hadden we 20 medailles en bij de OS in Rio van 2016 hebben we 19 medailles gerealiseerd.
Zelf vind ik dat iedere topsporter die naar de olympische spelen mag en voldaan heeft aan de hoogste sport criteria beloond ‘moet’ worden. Hij of zij is de beste in zijn of haar sport in Nederland, in de wereld en dat is op zich al een unieke prestatie. De topsporter heeft hier zijn hele leven aan gewerkt en mag zich nu op het hoogste podium in de wereld laten zien. De sporter kan hier heel veel van leren en wil natuurlijk het liefste een gouden medaille winnen. Hij of zij of het gehele team heeft twee weken de tijd om van alle topsporters om zich heen te kunnen leren, contacten te kunnen maken, plezier mee te hebben en te genieten van de Olympische Spelen. De sporter vertegenwoordigt daarbij ook Nederland en is een trotste ambassadeur van ons land.
Het Nederlands Olympisch Comité heeft echter besloten om de verliezers na de 1ste week naar huis te sturen. Zij werden op een ‘verliezers’ vlucht naar Nederland terug gestuurd waar de pers hen stond op te wachten om te vragen wat er allemaal mis was gegaan. Zij zullen dit niet als een beloning hebben ervaren. Eerder als een extra straf of vernedering. Hun coaches of NOC NSF bestuurders heb ik op die vlucht niet gezien en werden na de 1ste week kennelijk niet naar huis gestuurd. Alle schuld voor het falen werd zo voor het hele Nederlandse volk bij de sporters gelegd. Daarbij is het geval van de turner Yuri van Gelder, die zijn finale nog moest turnen, die met veel rumoer naar Nederland terug gestuurd werd. Omdat hij niet naar een training was gekomen en te laat in zijn appartement was gekomen.
Een belangrijke reden voor deze nieuwe aanpak was verteld dat zij de andere Nederlandse sporters, die hun wedstrijden in de 2de week van de OS nog moesten doen, uit hun focus en concentratie zouden halen. Terwijl iedereen samen in het afgesloten olympisch spelers dorp zit waar duizenden sporters bij elkaar zitten en elkaar dagelijks in de kantine, bij de zwembaden en bij de appartementen overal tegen komen. De topsporters mochten ook niet zelf in de stad Rio blijven want dat zou te ‘gevaarlijk’ voor ze zijn.
Deze aanpak van de verliezers straffen en anderen voor hen beslissen wat wel en niet goed voor ze is herken ik wel op basis van mijn ervaringen in de sport. In de topsport wereld is er vaak een hele sterke hiërarchische lijn van de coach naar de sporters. De coach beslist alles en de sporter moet de instructies van de coach uitvoeren. De coach bepaalt ook of een sporter wel of niet goed bezig is, welke beloning of straf hij krijgt en bepaalt of die wel of niet verder mag in de sport. Dit hiërarchische gedrag zie ik nu helaas ook bij de aanpak van het NOC NSF om voor de sporters alles te beslissen. Afgesproken waarden worden nu als normen opgelegd waar iedereen 100% aan moet voldoen. Een sporter moet een hele sterke persoonlijkheid hebben om hier tegen te durven gaan want hij of zij is volledig afhankelijk van zijn coach en het NOC NSF bij de olympische spelen. Op deze manier krijgen we bange afhankelijke topsporters die meer bezig zijn met de gevolgen van verliezen dan te focussen op winnen.
Ik wil dan ook voorstellen dat de bestuurders en coaches van het NOC NSF nog eens goed reflecteren en nadenken over deze nieuwe aanpak om de verliezers naar huis te sturen. Waarbij de OS gedachte ‘van mee doen is belangrijker dan winnen’ los gelaten is om meer medailles te kunnen winnen. Stuur op resultaten maar laat het geluk van de topsporters voorop staan bij de Olympische spelen. Geef extra steun aan de verliezers. Laat de winnaars en de verliezers tot voorbeeld dienen voor de rest van Nederland. Winnen en verliezen hoort tenslotte bij sport. In mijn boek “ De excellerende Sportcoach” laat ik zien hoe je samen als coach en sporter succesvol en gelukkig kunt zijn in de topsport. De coach hoort dienend te zijn voor de sporters en zich niet op te stellen als bestraffende ouder. Bij verlies is het belangrijk dat de coach vertelt wat de topsporter allemaal hebben moeten overwinnen om zover te komen dat ze op de OS mee mogen doen. Dan heeft iedereen begrip en respect voor hun verlies en voelen zij zich gesteund als verliezer. Laten we de komende tijd alle Olympische topsporters, winnaars en verliezers, feliciteren met hun prestaties en aanmoedigen om nog beter te worden voor de volgende OS in Tokio. Dan is topsport inspirerend voor heel Nederland!